ETİK İLKELER VE YAYIN POLİTİKASI
Yayın etiğinde en iyi uygulamaları esas alan İzmir Demokrasi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi DemocLex (DemocLex), Yayın Etiği Komitesi (Committee on Publication Ethics – COPE), Açık Erişim Dergileri Dizini (Directory of Open Access Journals – DOAJ) ve Açık Erişim Akademik Yayımcılar Birliği (Open Access Scholarly Publishers Association – OASPA) tarafından belirlenen şeffaflık ve en iyi uygulamaları çerçevesinde, ancak bu ilkelerle sınırlı olmamak üzere, bilimsel etik kurallarına uygun yayım yapmayı hedefler.
Dergi editörünün, yazarların ve hakemlerin, görev ve sorumluluklarının bu çerçevede belirlendiği DemocLex’te süreçler COPE’nin ilişkili akış şemaları esas alınarak yönetilir. Ayrıca, özellikle İngilizce yayımlanan bilimsel makaleler için, Avrupa Bilim Editörleri Birliği (European Association of Science Editors – EASE) tarafından belirlenen ilkelere uyulması tavsiye edilir.
Yazarlar
- Hukuk alanında ve özgün olması beklenen çalışmaların, atıf yapılan bölümleri hariç olmak üzere, herhangi bir bölümünün daha önce yayımlanmamış olması gerekir.
- Çalışmalarda, birden fazla yazar olması halinde, yazarların tümünün yazarlık ölçütlerine uyması ve her bir yazarın ilgili çalışmaya kayda değer ölçüde katkı sunmuş olması beklenir. Çok yazarlı çalışmalar için Katkı Oranı Beyan Formunun her bir yazar tarafından imzalanarak sisteme yüklenmesi gerekir. Her bir yazar tüm çalışmadan sorumludur.
- Çalışmanın hazırlanmasına katkı sunmuş, ancak çalışmada yazar olarak belirtilmeyen kişilerin isimlerine de yer verilmesi gerekirken, bu kişiler ilgili çalışmadan sorumlu tutulmazlar. Bu kişilerin çalışmaya katkıları, çalışmanın ilk sayfasında başlığa eklenecek bir yıldızlı dipnotla belirtilir.
- Çalışmada yararlanılan kaynakların tümüne, Yazım Kuralları’nda düzenlenen kurallara uygun ve doğru şekilde atıf yapılmalı ve kaynakçada yer verilmeli, çalışmada yararlanılmayan eserler Kaynakçada listelenmemelidir.
- Editörler Kurulu’nun gerekli gördüğü hallerde, çalışmalara ilişkin ham verilerin teslim edilmesi gerektiğinden, yazarlar, yayımlanan çalışmaya ilişkin verileri 5 yıl süreyle saklamakla yükümlüdür.
Hakemler
- Makaleleri tarafsız ve nesnel esaslara göre değerlendirmesi beklenen hakemlerin, yalnızca uzmanlık alanlarına ilişkin çalışmalarda hakemlik yapması beklenir. Hakemin ilgili çalışmanın değerlendirilmesi hususunda kendini yetkin görmemesi halinde hakemlik görevinden kaçınılmalıdır.
- Hakemlerin gizliliği esastır. Hakemlerin başka kişilerle ilgili çalışmaları tartışması yasaktır. Ancak gerekli görülmesi halinde, editörün kararıyla, hakemin ilgili çalışmaya ilişkin yorumları, aynı çalışmanın diğer hakemleri ile paylaşılabilir.
- Görevi kabul eden hakemin çalışmaya ilişkin değerlendirmesini belirtilen süreler içinde editöre göndermesi, hakemlik görevini verilen süre içerisinde yerine getiremeyeceği kanaatine varması halinde, zaman kaybetmeden editörü bilgilendirmesi beklenir.
- Hakemler çıkar çatışması halinde hakemlik görevini reddetmeli, çıkar çatışmasının sonradan fark edilmesi halinde ise editörü bilgilendirmelidir.
Editörler
İzmir Demokrasi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi DemocLex dergi editörleri COPE Dergi Editörleri için Etik Davranışlar ve En İyi Uygulamalar Kılavuzu ile COPE Dergi Editörleri için En İyi Uygulamalar Kılavuzu‘nda yer alan ilkelerle bağlıdır. Bu çerçevede,
- DemocLex’e gönderilen çalışmalar, yazarların cinsiyetinden, etnik kökeninden, dini inancından ve benzeri şekilde ayrımcılığa sebebiyet verecek herhangi bir unsurdan bağımsız olarak değerlendirilir. Hakem değerlendirmeleri sonucunda yayıma uygun bulunan çalışmaların, en yakın sayıdaki eserlerin çeşitliği, önemi, güncelliği vb. gibi sebeplerle bir sonraki sayıda yayımlanmasına karar verilmesi mümkündür.
- Dergiye gönderilen çalışmanın; derginin amaç ve kapsamına ile yazım kurallarına ve yayın politikasına uyumu, özgünlüğü ve önemi yönünden yayıma uygun görülmemesi halinde hakeme gönderilmeden editör tarafından reddedilmesi mümkündür. Bu durumda, ret kararının sebebi açık şekilde yazar ile paylaşılır.
- Editörlerin, hakemleri bilgi ve uzmanlıklarına uygun çalışmalar için görevlendirmesi esastır. Atanan hakemle, değerlendirme sürecine ilişkin bilgi ve belgelerin paylaşılması editörün sorumluluğundadır.
- Derginin hakemleri için bir liste oluşturan editör, hakemlerin performansını da esas alarak bu listeyi güncellemekle yükümlüdür. Editör, görevini burada ve atıf yapılan metinlerde açıklanan ilke ve esaslara uygun olarak yerine getirmeyen hakemleri listeden çıkarır.
- Editör, çift taraflı hakemlik sisteminin gerekleri başta olmak üzere menfaat sahiplerinin, paylaşımı zorunlu olan bilgiler hariç olmak üzere, gizli bilgilerinin korunması için azami özeni gösterir.
Değerlendirme Süreci
Yayın Etiği Bakımından Değerlendirme
- İzmir Demokrasi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi DemocLex (DemocLex), Yayın Etiği Komitesi (Committee on Publication Ethics – COPE), Açık Erişim Dergileri Dizini (Directory of Open Access Journals – DOAJ) ve Açık Erişim Akademik Yayımcılar Birliği (Open Access Scholarly Publishers Association – OASPA) tarafından belirlenen şeffaflık ve en iyi uygulamaları çerçevesinde, ancak bu ilkelerle sınırlı olmamak üzere, bilimsel etik kurallarına uygun yayım yapmayı hedefler. Bu doğrultuda, DemocLex’e gönderilen çalışmaların değerlendirme süreci derginin Etik İlkeleri ve Yayın Politikası çerçevesinde yürütülür. İlgili ilke ve kuralların ihlal edildiğinden şüphelenilmesi halinde COPE’nin ilişkili akış şemaları uygulanır.
Öninceleme Süreci ile Yazım ve Dil Denetimi
- Dergide yayımlanması istenen çalışmalar başka yerde yayımlanmamış veya yayımlanmak üzere başka bir yere gönderilmemiş olmalıdır. Çalışmanın dergimize gönderilmiş olması, yazarın bu konudaki taahhüdü anlamına gelir.
- Dergiye gönderilen çalışmaların yazım bakımından son denetimlerinin yapılmış olduğu ve basılmaya hazır olarak verildiği kabul edilir. Editör Kurulu tarafından yapılan ilk incelemede, bilimsel ölçütlere ve dergi yazım kurallarına uyulmadığı veya olağanın üzerinde yazım yanlışlarının bulunduğu saptanan yazılar hakeme gönderilmeksizin gerekli düzeltmelerin yapılması için yazara iade edilir.
- Tüm çalışmalar yayımlanmadan önce, tekrar, ilgili Yazım ve Dil Editörünün denetiminden geçer.
Hakem Değerlendirme Süreci
- Değerlendirme süreci çift taraflı kör hakemlik yöntemiyle yürütülür. Editör Kurulu tarafından gerçekleştirilen ilk incelemeden geçen çalışmalar, yazar adı metinden çıkarılmış şekilde, iki hakemin incelemesine sunulur. Hakemler ilgili çalışmanın aynen yayımlanmasını, düzeltilmesini yahut yayımlanmamasını önerir.
- Yazar, verilen karardan en kısa zamanda ve kural olarak, e-posta ile haberdar edilir. Şayet her iki hakem raporu yazının yayımlanamayacağı yönündeyse yazı reddedilir ve yazar üçüncü bir hakem incelemesini talep edemez. Buna karşılık hakem raporlarından biri olumlu diğeri olumsuz ise çalışma üçüncü hakeme gönderilerek gelen rapor doğrultusunda işlem yapılır.
- Düzeltilmiş veya tamamlanmış olan çalışmalar, Editör Kurulu gerek gördüğü takdirde, bir kez daha hakeme gönderilebilir. Tüm hakem raporları beş yıl boyunca saklanır.
Diğer Çalışmaların Değerlendirilmesi
- Hakemli makaleler ve çeviriler dışındaki çalışmaların yayımlanması Editör Kurulunun kararına bağlıdır. Çevirilerin değerlendirmeye alınabilmesi için metin ile birlikte yazının kaynak dildeki özgün metni ve sahibinden (asıl yazar veya hak sahibi yayınevi) alınan çeviri izni de gönderilmelidir.
İntihal Politikası ve Benzerlik Raporu
İntihal Politikası
- Hukuk alanında ve özgün olması beklenen çalışmaların, atıf yapılan bölümleri hariç olmak üzere, herhangi bir bölümünün daha önce yayımlanmamış olması gerekir. Çalışmada yararlanılan kaynakların tümüne, Yazım Kurallarında düzenlenen kurallara uygun ve doğru şekilde atıf yapılmalı ve kaynakçada yer verilmeli, çalışmada yararlanılmayan eserler Kaynakçada listelenmemelidir.
- Dergiye gönderilen çalışmaların değerlendirilmesi sırasında intihalden şüphelenilmesi halinde COPE’nin ilişkili akış şemaları esas alınır.
Benzerlik Raporu
- Tüm araştırma makaleleri iThenticate veya Turnitin üzerinden alınan benzerlik raporu ile birlikte gönderilmelidir. Dergide yayımlanması istenen araştırma makalesi için benzerlik raporu alınması mümkün değil ise ilgili çalışma gönderilmeden önce Editörlük ile iletişime geçilmesi önerilir.
- DemocLex’in intihal politikası bağlamında belirli bir benzerlik oranı belirlenmemiş olup çalışmanın değerlendirme sürecine alınıp alınmayacağına, çalışmanın niteliği ve benzerlik raporunda tespit edilen benzerliklerin durumuna göre Editör Kurulu tarafından karar verilir.
Etik İlkeler ve Taahhütler
- Telif Hakkı Formu’nu imzalayan ve DemocLex’e ileten yazarlar, DemocLex’e gönderikleri çalışmaların
(a) DemocLex Etik İlkeler ve Yayın Politikası ile Yayın Etiği Komitesi (Committee on Publication Ethics – COPE), Açık Erişim Dergileri Dizini (Directory of Open Access Journals – DOAJ) ve Açık Erişim Akademik Yayımcılar Birliği (Open Access Scholarly Publishers Association – OASPA) tarafından belirlenen en iyi uygulamaları çerçevesinde hazırlandığını,
(b) makalenin/çalışmanın özgün olduğunu,
(c) çalışmada başkalarının kişilik ve telif haklarının ihlal edilmediğini,
(d) çalışmanın başka bir yerde yayımlanmamış veya yayımlanmak üzere başka bir yere gönderilmemiş olduğunu,
(e) makalede/çalışmada yer alan metnin, şekillerin, fotoğrafların dokümanların ve diğer görsellerin diğer şahıslara veya kurumlara ait olan telif haklarını ihlal etmediğini,
(f) makalenin/çalışmanın değerlendirme sürecinin tamamlanmasının ardından editör kurulu tarafından uygun görülen bir sayıda yayınlanmasını kabul ettiklerini beyan ve taahhüt ederler.
Telif Hakkının Devri ve Değerlendirme Sürecinde Yazarların Hakları
- Telif Hakkı Formu’nu imzalayan ve DemocLex’e ileten yazarlar, sayı, yer ve süre bakımından sınırlama olmaksızın ilgili çalışma üzerindeki işleme, çoğaltma, temsil, basım, yayım, dağıtım ve internet yoluyla iletim de dâhil olmak üzere her türlü umuma iletim ve mali haklarını İzmir Demokrasi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi’ne devretmiş olurlar. Çalışmaya editör atanınca değerlendirme süreci başlamış kabul edilir ve bu andan itibaren çalışmanın geri çekilmesi mümkün değildir. Bununla birlikte sorumlu yazarın talebi ve Editör Kurulunun bu yöndeki kararıyla, çalışmanın ve çalışmaya bağlı telif hakkının yazar(lar)a iadesi mümkündür.
Ücretler
- Telif devri, değerlendirme süreci ve yayım için yazarlara ücret ödenmez, yazarlardan ücret talep edilmez.
Yayıma Kabul Edilen Çalışmalara İlişkin Telif Hakkı
- Değerlendirme süreci ardından yayıma kabul edilen çalışmalar, DemocLex tarafından Creative Commons Atıf-Gayrı Ticari 4.0 Uluslararası (CC BY-NC 4.0) lisansı ile yayımlanır. Bu lisans, üçüncü kişilere, ilgili eser üzerinde her ortam veya formatta kopyalayama ve yeniden dağıtma hakkı verirken, eserin ticari amaçla kullanılmasını yasaklar. Eserin gayri ticari amaçlarla kullanılması halinde esere atıf yapılması, lisansla bağlantı kurulması ve eser üzerinde değişiklik yapıldıysa bilgi verilmesi zorunludur. Bu koşulların sağlaması, lisans sahibi olan DemocLex’in üçüncü kişileri ve üçüncü kişilerin kullanım şeklini onayladığı anlamına gelmez. Çalışmaların yazarları eserlerini bu lisans bağlamında kullanırlar. Bu form ile devredilen telif hakkı, editör ve hakemlerin önerileri doğrultusunda değişiklik yapılarak çalışmanın yayıma hazır hale gelen son halini de kapsar.
Yayıma Kabul Edilmeyen Çalışmalara İlişkin Telif Hakkı
- Çalışmanın herhangi bir sebeple yayıma uygun görülmemesi halinde çalışma üzerindeki telif hakkı yazara iade edilir.